Ze (Nefertiti’s – in het Duits NOFRETETE –  buste) staat in het NEUES MUSEUM in Berlijn. Vele Maerlant–ath.–lln. bewonderden haar. Er was een tijd dat we een flitsfoto van haar en leerlingen in haar buurt mochten maken. Sedert enkele jaren is dit verboden. Denken aan Nefertiti betekent voor mij ook denken aan Maaike Landoy (oud-lle 2008), dochter van Werner Landoy (oud-ll. 1977), die heel dicht bij haar mocht gaan staan. In april 2018 kon ik van Nefertiti en Yara Verley een foto zonder flits maken.

In westerse musea staan tal van Egyptische topstukken. ‘Roofkunst’, zegt Egypte steeds vaker. ‘Bekijk claims van geval tot geval’, vindt Daniel Soliman van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden.

Ik las dit in De Standaard 31/08/’22) (artikel uit NRC Handelsblad)

‘Bij het RMO hanteren we deze definitie: “Roofkunst is cultuurgoed dat onder oorlogsomstandigheden en zonder toestemming van de eigenaar is verkregen. Tegenwoordig wordt ook onterecht verkregen ­koloniale kunst hiertoe gerekend.” Dat is een brede definitie die verschillende interpretaties toelaat. En daarbij gaat “roof” uit van een bezitter, terwijl daar bij archeologische voorwerpen vaak geen sprake van is. Je moet claims over voorwerpen uit de oudheid van geval tot geval bekijken.’

Over de buste van Nefertiti: Toen de Duitse egyptoloog en architect Ludwig Borchardt haar in 1912 in de woestijnmetropool van farao Echnaton, wiens hoofdgemalin Nefertiti was,  gevonden had, schreef hij in zijn dagboek : “Beschrijven heeft geen zin, moet men gezien hebben”. Door een afspraak met de Egyptenaren werd ze het bezit van de financier James Simon, en de buste stond eerst acht jaar in zijn salon in Berlijn.

In 1920 schonk J. Simon de buste aan de Pruisische staat. Ze stond ook dan in het Neues Museum. Er was van toen al sprake van teruggave aan Egypte. Hitler o.a. wou daar niets van weten en wou haar zelfs in een grote zaal in een nieuw museum plaatsen.

 Tijdens WO II verhuisde ze in Berlijn in een kist naar enkele plekken, ze kwam in een zoutmijn in de Harz terecht, en in april 1945 bracht men ze naar de Reichsbank in Frankfurt. Na de oorlog brachten de Amerikanen haar naar een verzamelplaats van kunstobjecten in Wiesbaden, waar ze in 1946 werd tentoongesteld. Toen vroegen de Egyptenaren haar terug. Een Amerikaanse Kunstschutzoffizier verhinderde een verhuizing naar de VS. Tot in 1956 bleef Nefertiti in Wiesbaden. Dan kwam ze naar Berlijn terug …tot in 1957 in de Gemäldegalerie in Dahlem en daarna in het Egyptisch Museum in Charlottenburg. Tussen 2005 en 2009 stond ze in het Altes Museum.

Nefertiti was de vrouw van Amenhotep IV of Achnaton.